การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม

การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม

มะเร็งเต้านมถือเป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดในผู้หญิงไทย และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของผู้หญิงทั่วโลก แต่สิ่งสำคัญคือ มะเร็งเต้านมสามารถรักษาให้หายได้ หากตรวจพบตั้งแต่ระยะเริ่มต้น การตรวจคัดกรองจึงเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยให้ผู้หญิงทุกคนมีโอกาสรู้เท่าทันโรคนี้ก่อนที่อาการจะปรากฏ การเข้าใจเรื่องการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมจึงเป็นการดูแลสุขภาพของตัวเองอย่างรอบคอบที่สุด

การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมในปัจจุบันมีหลายวิธี โดยแต่ละวิธีมีเป้าหมายเพื่อค้นหาความผิดปกติของเต้านมตั้งแต่ระยะที่ยังไม่มีอาการ ตามแนวทางของ NCCN Breast Cancer Guideline 2025 แนะนำให้ผู้หญิงเริ่มตรวจคัดกรองด้วยการเอกซเรย์เต้านม (mammogram) เป็นประจำทุกปีตั้งแต่อายุ 40 ปีขึ้นไป สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งเต้านมหรือมะเร็งรังไข่ ควรเริ่มตรวจเร็วกว่านี้ และอาจต้องเสริมการตรวจด้วย MRI เต้านม ตามคำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

นอกจากการตรวจด้วยเครื่องมือแล้ว การคลำเต้านมด้วยตนเอง ก็เป็นสิ่งที่ผู้หญิงทุกคนสามารถทำได้เป็นประจำทุกเดือน วิธีนี้ช่วยให้รู้จักลักษณะปกติของเต้านมตนเอง และสามารถสังเกตความผิดปกติ เช่น ก้อนแข็ง ผิวหนังบุ๋ม หัวนมบอด หรือมีเลือดออกจากหัวนม ได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ อย่างไรก็ตาม การคลำเต้านมด้วยตัวเองไม่สามารถทดแทนการตรวจด้วยเครื่องมือได้ เพราะมะเร็งระยะเริ่มต้นบางชนิดอาจยังไม่สามารถคลำเจอ

Mammogram เป็นเครื่องมือหลักในการตรวจคัดกรองที่มีประสิทธิภาพสูง สามารถตรวจเจอก้อนขนาดเล็กตั้งแต่ 0.2 เซนติเมตร ก่อนที่แพทย์หรือเจ้าของร่างกายจะคลำพบได้ด้วยซ้ำ การตรวจนี้ใช้รังสีปริมาณต่ำ ปลอดภัย และใช้เวลาไม่นาน โดยปัจจุบันโรงพยาบาลเอกชนหลายแห่ง รวมถึงศูนย์เต้านม มีบริการ Digital Mammogram พร้อม Ultrasound เต้านม ซึ่งช่วยเพิ่มความแม่นยำในการแปลผล โดยเฉพาะในผู้หญิงที่มีเนื้อเต้านมแน่น (dense breast tissue) ที่อาจบดบังความผิดปกติในภาพเอกซเรย์

การตรวจอัลตราซาวนด์เต้านม (Ultrasound Breast) เป็นอีกหนึ่งวิธีที่นิยมใช้ควบคู่กับ mammogram โดยเฉพาะในผู้หญิงอายุน้อยกว่า 40 ปี หรือผู้ที่มีเนื้อเต้านมหนาแน่น เนื่องจากอัลตราซาวนด์สามารถช่วยแยกก้อนน้ำ (ซีสต์) ออกจากก้อนเนื้อได้ชัดเจนมากขึ้น หากพบสิ่งผิดปกติ แพทย์อาจแนะนำให้ตรวจเพิ่มเติม เช่น การเจาะชิ้นเนื้อ (biopsy) เพื่อยืนยันผล

สิ่งสำคัญคือ การตรวจคัดกรองไม่ใช่แค่การหามะเร็ง แต่เป็นการให้ความอุ่นใจแก่ผู้หญิงทุกคนว่า ร่างกายของเราในวันนี้ยังแข็งแรงดี หรือหากพบความผิดปกติ ก็สามารถเริ่มต้นการรักษาได้เร็วที่สุด ซึ่งช่วยเพิ่มโอกาสหายขาดได้สูงถึงกว่า 90% ในกรณีมะเร็งเต้านมระยะเริ่มต้น

แม้การตรวจเต้านมจะเป็นเรื่องที่หลายคนรู้สึกกลัวหรือกังวล แต่ขอให้จำไว้ว่าการรู้ก่อน ย่อมดีกว่ารู้ช้า การตรวจเพียงปีละครั้งอาจช่วยรักษาชีวิตได้ตลอดไป หากคุณยังไม่เคยตรวจมาก่อน หรือไม่แน่ใจว่าควรเริ่มเมื่อไร ลองปรึกษาศัลยแพทย์เต้านมเพื่อวางแผนการตรวจที่เหมาะกับคุณที่สุด

สรุป: มะเร็งเต้านมเป็นโรคที่ป้องกันไม่ได้ 100% แต่สามารถ พบได้เร็ว รักษาได้เร็ว และหายได้ การตรวจคัดกรองเป็นสิ่งที่ผู้หญิงทุกคนควรให้ความสำคัญ เพราะชีวิตของคุณมีคุณค่า และสุขภาพเต้านมที่ดีคือสิ่งที่เราดูแลได้ตั้งแต่วันนี้

ด้วยรักและห่วงใย
นพ.โภคิน เพ็ชร์หอม
ศัลยแพทย์เต้านมเฉพาะทาง